Maaike van Stérk.Brabant ging in gesprek met collega programmaleider Esther en Tim van Breda Circulair/Impact Zuid. Aanleiding? Het Social Enterprise NL Overheidscongres op woensdag 13 oktober, met als thema ‘Build back better’: werken aan het oplossen van complexe maatschappelijke vraagstukken.
Jullie werken allebei voor een bijzonder netwerk. Wil je daar wat over vertellen?
Esther: ‘Stérk.Brabant verbindt met behulp van een (digitale) infrastructuur maatschappelijke initiatieven en sociale impactondernemers en stimuleert innovatieve oplossingen en kennisdeling. Dit ten behoeve van maatschappelijke opgaven voor een Brabant waarin iedereen meetelt en meedoet. Samen versterken we Brabant door te bouwen aan een inclusief en sociaal veerkrachtig Brabant. In deze community leren partijen van elkaar en van andere kennisaanbieders en worden nieuwe verbindingen gelegd die samenwerking bevorderen.’ Tim: ‘De Stichting Breda Circulair stimuleert en realiseert een duurzame regionale samenleving. Dit doen wij door het in kaart brengen en verbinden van relevante stakeholders en initiatieven. Samen bouwen we aan een gezamenlijk florerend ecosysteem. Daarvoor faciliteren we concreet onderzoek, praktische experimenten en verbetering in zogenaamde proeftuinen. We stimuleren ook het delen van kennis en ervaring. Impact Zuid is vooralsnog een ruwe diamant. Het is een idee van integrale samenwerking, denkkracht en verkenning richting systemische verandering dat past binnen Breda Circulair.’
Wat zijn volgens jullie de belangrijkste succesfactoren in het ontstaan of opbouwen van een netwerk?
Tim: ‘Ik denk dat het heel belangrijk is om de intrinsieke motivaties en het enthousiasme te vinden bij partijen die met je mee willen werken. Als je dan snel tot een gedeelde visie komt kun je met slagkracht je gezamenlijke droom realiseren.’ Esther: ‘Voor Stérk.Brabant hebben de founding partners daar nog iets onmisbaars aan toegevoegd. Sinds 2017 bouwen de provincie Noord-Brabant, Stichting Zet en Zorgbelang Brabant | Zeeland aan een Stérk.Brabant. Zij geloofden niet alleen in onze toegevoegde waarde, maar waren ook bereid om financieel te investeren. We zien overigens door Covid dat een online netwerk sneller ontsloten wordt. Communityleden weten elkaar steeds beter ook online te vinden, ze besparen zich reistijd terwijl ze tóch andere initiatieven ontmoeten. Het online kennisaanbod is in de Coronaperiode dan ook flink verruimd. Handig voor het opbouwen van duurzame netwerken!’
Is er iets wat anders had gekund bij de bouw van jullie netwerken?
Esther: ‘Voor Stérk.Brabant hadden we misschien gelijk meer in kunnen zetten op het samenwerken met partners i.p.v. op het meer verkennen en verbinden van initiatieven. Ook hadden we vanaf de start meer de focus kunnen leggen op een actievere bijdrage van individuele leden om wederkerigheid te stimuleren.' Maaike merkt op dat uitgangspunten als wederkerigheid, een gedeeld belang en als collectief een prestatie leveren, bijdragen aan de zelfstandigheid van veel netwerken. Kenmerkend is ook dat het bouwen van netwerken een interactief proces is van innovatie, bijsturen, leren en ontwikkelen. Tim beaamt dit en vult aan: ‘Beginnen met een droom is mooi, maar daarna moet je het in een netwerk wel 'snel' concreet maken. Zo haken je medestanders eerst aan op de dromen en blijven ze aangehaakt vanwege de concrete en zichtbare stappen die je gaat zetten. Wij hadden misschien wat sneller kunnen starten met bijvoorbeeld pilots, omdat je daar resultaten van ziet.’
Wat zijn de sterkste uitgangspunten van jullie netwerk?
Tim: ‘Breda Circulair werkt veelal vraaggestuurd: wij zoeken de verbinding en faciliteren die vervolgens, we initiëren minder zelf activiteiten. Als die spin in het web willen we uiteindelijk onafhankelijk zijn met een eigen verdienmodel zodat we ook op langere termijn feitelijk zelf duurzaam zijn.’ Maaike licht toe dat de overweging tussen wel of niet wellicht geheel onafhankelijk te kunnen zijn, voor veel netwerken speelt. Als je een verdienmodel organiseert, moet je je wel afvragen of je de diversiteit aan partners kunt behouden of juist een belangrijke doelgroep van jouw netwerk uit gaat sluiten. Esther: 'Bij Stérk.Brabant hebben we bewust gekozen om online een open community zonder betaalstructuur te zijn. Zo blijven we toegankelijk voor de groep waar we voor zijn gestart: bewonersinitiatieven en (startende) sociale impactondernemers.’
Wat is jullie gouden tip voor iedereen om beter gebruik te maken van zijn of haar eigen netwerk en bestaande netwerken?
Esther: ‘Je bent vaak gericht op je eigen organisatie of initiatief, maar we kunnen veel van elkaars ervaringen leren. Investeer daarin, ook tijdens een drukke beginperiode. Mensen willen je helpen, bijna iedereen deelt graag zijn of haar verhaal. En als je dan dat netwerk samen goed opbouwt, kan je dat veel opleveren. Innovatie, financiering, nieuwe verdienmodellen, leren en vooral veel waarde creatie.’ Tim: ‘Inderdaad, maak dus tijd vrij om samen zaken te ontwikkelen. Durf te vragen, werk dingen samen uit in teams van grote diversiteit zodat ideeën verrijkt worden. Multi-helix noem ik dat, omdat triple-helix zich beperkt tot drie.' Maaike vat concluderend samen, 'Kortom: neem echt de tijd om tijdens de verkennings- en opstartfase mogelijke partners in kaart te brengen en de samenwerking te verkennen. Zodat je samen de ambitie kunt vormgeven als start van een succesvol netwerk.’
Meebouwen aan een inclusief en sociaal veerkrachtig Brabant? Sluit je aan bij de community van Stérk.Brabant.nl en Impact Zuid/Breda Circulair.